Ulysses (James Joyce, 1922)

Ulysses was bij het begin van de twintigste eeuw een erg controversieel boek. Vanaf 1914 verscheen het in afleveringen in het Amerikaanse blad The Little Review , maar de dertiende aflevering (‘Nausicaa’), mét masturbatiescène, was er te veel aan. Verdere publicatie werd door de Amerikaanse overheid in 1920 verboden. Ook eerdere afleveringen bevatten obsceniteiten. Zo zijn er erotische passages waarin uitwerpselen hun opwachting maken. Literaire tijdgenoten spaarden hun kritiek niet. Zo vergeleek Edmund Gosse Joyce met Markies de Sade, zij het dan zonder de literaire kwaliteit. Of, Virginia Woolf: “The directness of the language and the choice of incidents, if indeed there is any choice, have raised a blush even upon such a cheek as mine.”

Er volgde een rechtszaak, die Joyce verloor. Het hele boek, dat toen nog niet was verschenen, werd dertien jaar lang verboden in de VS en Engeland. In Europa werd de tekst druk verspreid in het illegale circuit. Ook in dit geval maakte het verbod het boek dus alleen maar aantrekkelijker. Het verbod werd uiteindelijk in 1933 opgeheven. Eerst in de VS, later ook in Engeland. Ulysses is een van de hoekstenen van het literaire modernisme.


Bibliografie

Bronnen

Joyce, James, Ulysses. Londen: Lane, 1947.

Literatuur

Ladenson, Elisabeth. Dirt for Art’s Sake: Books On Trial From Madame Bovary to Lolita. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 2007.